Od 1 stycznia 2022 r. utrata prawa jazdy za manipulowanie tachografem

Jedną z bardziej dotkliwych sytuacji z pewnością będzie utrata prawa jazdy za manipulację w zapisy aktywności kierowcy. Nowe przepisy zaczną obowiązywać już od pierwszego stycznia.

Za niektóre manipulacje kierowca zawodowy straci prawo jazdy na trzy miesiące. Utrata nastąpi, jeżeli:

• wbrew obowiązkowi nie rejestruje za pomocą tachografu na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi,
• używa cudzej karty kierowcy, używa co najmniej dwóch własnych kart kierowcy, używa cudzej wykresówki, używa jednocześnie kilku wykresówek,
• korzysta z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf,
• tachograf został odłączony.

Niewątpliwie wskazane przypadki należą do szczególnie niebezpiecznych sytuacji i powinny być surowo karane.

Jak się okazało pomimo stale rosnącej wysokości kar za takie naruszenia oraz ryzyka utraty dobrej reputacji - nie przynosiło to większego skutku. Kontrolerzy ITD nagminnie wyłapują tego typu naruszenia, dając też silny sygnał do mediów w celu ostrzeżenia innych kierowców.

Niestety prawne możliwości były jednak za słabe, dlatego zdecydowano się w sposób bardziej radykalny walczyć z tymi patologiami.

Według nowych przepisów kierowca nie tylko poniesie karę i narazi firmę na skutki oceny dobrej reputacji, ale też straci na trzy miesiące prawo jazdy.

Procedura będzie wyglądała w ten sposób, że w przypadku ujawniania jednej ze wskazanych manipulacji - kontrolujący zatrzyma za pokwitowaniem dokument w systemie CEPiK i upoważni kierowcę do prowadzenia pojazdy tylko przez następne 24 godziny.

O zatrzymaniu prawa jazdy zostanie poinformowany organ wydający dokument, czyli odpowiedni starosta lub prezydent miasta. Prezydent w ciągu 21 dni wyda decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy. Decyzja ta natomiast będzie miała tzw. rygor natychmiastowej wykonalności, co oznacza, że - od dnia zatrzymania prawa jazdy przez kontrolera na trzy miesiące prawo jazdy będzie zatrzymane, a ewentualne odwołanie nie będzie miało skutku na treść orzeczenia.

Dokument prawa jazdy zostanie natomiast odesłany do starosty właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia kontroli.

Oczywiście oprócz zatrzymania prawa jazdy, kierowca zostanie ukarany mandatem karnym, a ich wysokość po nowym roku również wzrośnie.

Przewidziano także dodatkową dolegliwość dla niestosujących się do decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, polegającą na wydłużeniu do 6 miesięcy okresu zatrzymania prawa jazdy w sytuacji, gdy kierowca będzie prowadził jakikolwiek pojazd silnikowy w okresie zatrzymania prawa jazdy.

Jak widać skutki ingerencji w prawidłowe zapisy aktywności kierowcy będą bardzo bolesne i z pewnością odbije się to nie tylko na możliwościach zarobkowych kierowcy.

Utrata prawa jazdy przez kierowcę będzie miała także duży wpływ na firmę, ponieważ z dnia na dzień straci kierowcę na trzy miesiące.

Oprócz tego dla firmy pojawiają się kolejne problemy, które będą z tym ściśle związane. Pamiętajmy, że za manipulacje oprócz kierowcy najczęściej dodatkową sankcję ponosi także firma, a po nowym roku kary za różnego rodzaju manipulacje znacznie wzrosną.

W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że nie każdy przypadek stwierdzenia wyżej wymienionego naruszenia będzie powodował utratę prawa jazdy, ponieważ przyjęto, że nastąpi to w sytuacji, gdy naruszanie będzie odnosiło się do bieżącego dziennego czasu prowadzenia pojazdu. Najczęściej będzie do dotyczyło oczywiście sytuacji ujawnienia naruszenia niejako na gorącym uczynku, ale mogą też dotyczyć sytuacji wstecz o ile jednak będzie to zawarte w okresie prowadzenia pojazdu, podczas którego była kontrola.

Jak widać ustawodawca w sposób zdecydowany postanowił walczyć z plagą manipulacji. Tylko wysoka kara i ryzyko utraty dobrej reputacji - nie przyniosły dotąd wymaganego rezultatu.

Istnieje ryzyko, że po stracie prawa jazdy, kierowca obawiając się utraty źródła dochodu – nie poinformuje o tym firmy?

Firma nie będzie natomiast w stanie sprawdzić aktualności uprawnień kierowcy. Zatrzymanie prawa jazdy będzie się bowiem odbywało tylko w CEPiKu - do którego firmy przewozowe nie mają dostępu. W tej sytuacji firma ma jednak pewne możliwości zabezpieczenia się.

Może oczywiście zobowiązać kierowcę do informowania o ewentualnej utracie prawa jazdy - ale nie zawsze może to być skuteczne. Dlatego można zabezpieczyć się w inny sposób. Jak?

Podczas analizy zapisów na karcie kierowcy oraz na tachografie sprawdzać czy kierowca nie miał kontroli. W ten sposób z jednej strony sprawdzimy - czy kierowca nie używał cudzej karty, a z drugiej strony wyeliminujemy ewentualny fakt nieprzyznania się kierowcy do przeprowadzonej kontroli.

Pamiętajmy, że w przypadku naruszeń stwierdzonych podczas kontroli wystawiany jest protokół kontroli. Jeden egzemplarz zawsze otrzyma kierowca, a przypadku wszczęcia postępowania na firmę, jego kopia dotrze do siedziby pocztą wraz z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania administracyjnego.

W sytuacji, gdy otrzymamy protokół kontroli musimy przeanalizować, czy za dane naruszenie kontrolujący miał podstawę do zatrzymania prawa jazdy. W tym celu trzeba przeczytać załącznik do protokołu kontroli, w którym odnotowane są stwierdzone naruszenia.

Naszą czujność powinny wzbudzić naruszenia z lp. 6.1.1 do 6.3.5 załącznika nr 3 do ustawy o transporcie drogowym. Oczywiście nie każde naruszenie musi skutkować zatrzymaniem prawa jazdy, ponieważ liczy się określony czas jego popełnienia.

Samo naruszenie może być wykryte w całym okresie objętym kontrolą - czyli nawet 28 dni wstecz, ale wpływ na zatrzymanie prawa jazdy ma tylko bieżący dzienny okres prowadzenia.

Dodać także należy, iż jazda z zatrzymanym prawem jazdy może powodować także konsekwencje dla zarządzającego transportem.

Przypomnę, że za jazdę bez ważnego prawa jazdy - obecnie grozi kara w wysokości 500 złotych, a w procedowanym obecnie projekcie zmiany taryfikatora kara ta wzrośnie do 3000 złotych.

Oprócz tego zarządzającego czekają kolejne kłopoty, ponieważ brak ważnego prawa jazdy stanowi najpoważniejsze naruszenie transportowe. Oznacza to, że nawet jeden taki przypadek będzie powodował wszczęcie procedury oceny dobrej reputacji.

Może się wydawać, że jest to błaha kwota, ale bez tego nie nastąpi zwrot zatrzymanego dokumentu.