Filtruj treść
Filtruj

Czy przewoźnik może zatrzymać towar za brak płatności?

Autor: Adam Hrycak

Dodano: 29 kwietnia 2020
Czy przewoźnik może zatrzymać towar za brak płatności?
Pytanie:  Zaleganie z płatnościami jest szczególnie uciążliwe w czasie epidemii koronawirusa. Firmy transportowe zastanawiają się jak wyegzekwować należności. Czy rozwiązaniem może być zatrzymanie towaru? Sprawdź.
Odpowiedź: 

Przewoźnik może zatrzymać towar w zastaw za brak płatności. Jednak rozwiązanie to nie może być stosowane  do zabezpieczenia należności z każdej umowy przewozu.

Korzyści 
  • Czy przewoźnik może zatrzymać przewożony towar w zastaw za brak płatności?
  • Czy możesz zatrzymać towar, jeśli nadawca nie zapłacił za poprzedni przewóz?
  • Czy możesz zatrzymać towar, aż kontrahent zapłaci za jego przewóz?

Prawo do zastawu

Zgodnie z Prawem przewozowym (art. 57 ust. 1 i 2) przewoźnikowi przysługuje prawo zastawu na przesyłce w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy przewozu (z wyjątkiem przesyłek organów władzy i administracji państwowej oraz organów wymiaru sprawiedliwości i ścigania).

Prawo zastawu może być wykonywane dopóty, dopóki przesyłka znajduje się u przewoźnika lub u osoby, która ją dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nią rozporządzać na podstawie dokumentów.

Podobne wnioski płyną z analizy przepisów Kodeksu cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 790 § 1 kc dla zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy przewozu, w szczególności: przewoźnego, składowego, opłat celnych i innych wydatków, jak również dla zabezpieczenia takich roszczeń przysługujących poprzednim spedytorom i przewoźnikom, przysługuje przewoźnikowi ustawowe prawo zastawu na przesyłce, dopóki przesyłka znajduje się u niego lub u osoby, która ją dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nią rozporządzać za pomocą dokumentów.

Zasady dokonywania zastawu

Do powstania zastawu dochodzi z mocy prawa – nie jest konieczna dodatkowa umowa pomiędzy przewoźnikiem a nadawcą. Jeżeli jednak chcesz skorzystać z prawa zastawu, musisz pamiętać, że zastaw może dotyczyć tylko zabezpieczenia należności wynikających z konkretnej umowy przewozu, a należności te muszą być wymagalne w umówionym terminie wykonywania tej umowy (przykład 1). Nie możesz więc stosować zastawu dla wyegzekwowania należności zaległych (przykład 2). Nie możesz również stosować zastawu w stosunku do należności, które jeszcze nie są wymagalne (przykład 3). Takie wnioski wynikają z orzecznictwa sądowego dotyczącego przepisów o zastawie.

Przykład

Przykład 1.

Należność wymagana w terminie

Wartość towaru przyjętego przez przewoźnika do przewozu wynosiła 50.000 zł. Za jego przewiezienie nadawca miał zapłacić przewoźnikowi 2.000 zł. Płatność za przewóz miała nastąpić przelewem jeszcze przed dniem wydania towaru. Jeżeli nadawca nie wykonał przelewu, to przewoźnikowi przysługuje prawo zastawu na przejętym towarze. Przewoźnik może więc powstrzymać się z wydaniem towaru do momentu zapłaty za przewóz.

 

Przykład

Przykład 2

Egzekwowanie starych zaległości

Przewoźnik przyjął do przewozu towar. Za usługę przewozu nadawca zapłacił mu z góry umówioną cenę. Nadawca zalegał jednak wobec przewoźnika z zapłatą za przewozy wykonane w poprzednim miesiącu. W takiej sytuacji przewoźnikowi nie przysługuje prawo zastawu. W tej konkretnej umowie, na podstawie której przewoźnik dysponuje towarem, jego nadawca nie ma wobec niego zaległości. Przewoźnikowi przysługuje prawo zastawu na przesyłce wyłącznie dla zabezpieczenia jego wierzytelności wynikających z tego konkretnego przewozu, a nie dokonanych wcześniej.

 

Przykład

Przykład 3.

Należności jeszcze niewymagane

W dniu 17 kwietnia 2020 r. przewoźnik przyjął towar do przewozu. Usługa miała być wykonana do 20 kwietnia 2020 r., a nadawca miał ją opłacić do 22 kwietnia 2020 r. Część przewozów realizowanych na rzecz tego kontrahenta nie została opłacona i przewoźnik obawiając się, że tak samo będzie i tym razem, postanowił zatrzymać towar, domagając się uregulowania zobowiązania zgodnie z umową, tj. do 22 kwietnia 2020 r. Przewoźnik nie mógł jednak tego zrobić, ponieważ wierzytelność z tytułu tej konkretnej umowy nie była jeszcze wymagalna. Stanie się wymagalna dopiero od 22 kwietnia 2020 r.

Autor: Adam Hrycak

Specjalista z zakresu transportu drogowego z wieloletnim doświadczeniem w doradzaniu firmom transportowym i prowadzącym przewozy na potrzeby własne, autor wielu publikacji o transporcie drogowym.

Czytelnicy tego artykułu skorzystali również z poniższych narzędzi

Wzory dokumentów

Szybko przygotuj i wypełnij bezpłatnie każdy dokument, jakiego potrzebujesz: od dokumentacji ZUS, po umowy pracownicze, od PIT- ów po dokumenty transportowe. Wyszukujesz dokument, widzisz wzór, jak go wypełnić, edytujesz, drukujesz, gotowe. Jeszcze nigdy sporządzanie dokumentów nie było tak proste. Zobacz i przekonaj się sam!

Informator transportowca

Znajdziesz tu dane teleadresowe służb kontrolnych. Dowiesz się też, ile wynoszą kary ITD. Ponadto w tym dziale są też dostępne informacje na temat utrudnień w ruchu, kursów walut, ograniczeń w ruchu i dni świątecznych.

 

Nasi partnerzy i zdobyte nagrody

 
   
     Kncelaria Morawiec Kot    
   
                       
 
 
   
                       
   
                       
 
 

Nagrody i wyróżnienia

 

 
                 
x