Czy kierowca może jeździć po szkoleniu okresowym, ale przed wymianą prawa jazdy?

Według obecnie obowiązujących przepisów nie ma przeciwwskazań, aby kierowca wykonywał przewóz drogowy, gdy już zaliczył szkolenie okresowe, ale jeszcze nie ma wymienionego prawa jazdy. Żadne sankcje mu nie grożą, jeśli spełni jeden warunek.

Generalnie prawo jazdy C i D jest ważne nie tylko przez okres wskazany na przedniej stronie dokumentu w rubryce numer 4b. Na przedniej stronie zapisana jest ważność samego dokumentu, natomiast ważność kategorii prawa jazdy C lub D określa się okresem ważności badań lekarskich i psychologicznych (kolumna 11 lub 12 prawa jazdy). Brak ważności badań kierowcy powoduje, że prawo jazdy takiej kategorii jest nieważne. Jednak od tej zasady jest kilka wyjątków.

Przede wszystkim, gdy poruszamy się po terenie kraju, nie mamy obowiązku wożenia ze sobą blankietu prawa jazdy. Wobec tego kontrolujący nie ma podstaw do kwestionowania ważności blankietu, bo nie trzeba go ze sobą wozić. Ponadto od kwietnia informacje o szkoleniu zawodowym kierowcy (szkoleniu okresowym lub kwalifikacji wstępnej) odnotowywane są w profilu kierowcy prowadzonym przez wydział komunikacji właściwy dla danego kierowcy. W dodatku przepisy związane z wciąż trwającym stanem zagrożenia epidemicznego przedłużają ważność niektórych dokumentów, w tym także samego prawa jazdy, jak również świadectwa kwalifikacji zawodowych oraz badań lekarskich i psychologicznych.

Wobec tego kierowca może bez żadnych przeszkód wykonywać przewozy drogowe przed wymianą prawa jazdy. Jednak żeby ułatwić i skrócić ewentualną kontrolę, warto wozić ze sobą kopię dokumentów potwierdzających kwalifikacje kierowcy oraz badania lekarskie i psychologiczne. Sam fakt, że jeszcze nie wymieniono prawa jazdy na nowe, nie jest podstawą do jakichkolwiek sankcji, tym bardziej że na wymianę dokumentu kierowca ma 30 dni. Natomiast w przypadku jazdy w ruchu międzynarodowym, oprócz dotychczasowego prawa jazdy, kierowca koniecznie powinien mieć ze sobą kopię świadectwa kwalifikacji zawodowej.

Przepisy epidemiczne,  tj. art. 15zzzw ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, stwierdza, że w przypadku gdy ważność: 1) prawa jazdy (…), 8) uprawnień do kierowania pojazdami, 9) wpisu w prawie jazdy kodu 95 potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej albo ukończenie szkolenia okresowego – upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ważność tych dokumentów, uprawnień i wpisu ulega przedłużeniu do dnia upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, w zależności od tego, który z nich zostanie odwołany później.

Obecnie cały czas trwa okres stanu zagrożenia epidemicznego. To oznacza, że prawo jazdy, którego ważność upłynęła w trakcie trwania epidemii lub stanu epidemicznego jest przedłużona do 60 dni po zakończeniu jednego z tych stanów zagrożenia. Już to powoduje, że kierowca bez obaw może wykonywać przewozy drogowe.

Kolejnym argumentem jest to, że nie ma konieczności wożenia ze sobą blankietu prawa jady, jeśli poruszamy się po terenie Polski. Kontrolerzy podczas ewentualnej kontroli drogowej mają możliwość sprawdzenia ważności uprawnień i kwalifikacji w systemie CEK (Centralna Ewidencja Kierowców).

Warto mieć na uwadze, że nie zawsze systemy elektroniczne działają bez zastrzeżeń, wobec tego najlepiej wozić ze sobą kopie świadectwa kwalifikacji zawodowej oraz badań lekarskich i psychologicznych. Co prawda takiego obowiązku nie ma, ale niewątpliwie może to nie tylko ułatwić ewentualną kontrolę, ale też znacznie skrócić jej czas trwania.

Ponadto kontrolerzy na podstawie art. 18 ustawy o kierujących pojazdami przyjmują 30-dniowy termin na dokonanie wymiany prawa jazdy. Kierowca może jeździć ze starym prawem jazdy maksymalnie przez 30 dni, jeśli ma wykonane badania oraz zaliczył szkolenie okresowe lub kwalifikację wstępną. Poświadczenie wykonania badań i zaleczenia szkolenia musi być w pojeździe wraz z niewymienionym jeszcze prawem jazdy.

W przypadku zagranicznych służb kontrolnych sprawa wygląda nieco inaczej. Po pierwsze, prawo jazdy musi być w pojeździe, a po drugie, zagraniczne służby kontrolne nie będą sprawdzały badań lekarskich i psychologicznych. Te kwestie są uregulowane wyłącznie w naszych krajowych przepisach. Natomiast jeśli chodzi o kwalifikacje zawodowe (szkolenie okresowe lub kwalifikację wstępną), to kierowca powinien mieć przy sobie kopie świadectwa kwalifikacji zawodowej. Jeśli spełni ten wymóg, żadne sankcje mu nie grożą. Wynika to z tego, że obowiązek potwierdzania kodem 095 wymaganych kwalifikacji kierowcy uregulowany jest w dyrektywnie unijnej. Każdy kraj członkowski powinien ją wdrożyć w odpowiednim zakresie, ale w dyrektywie nie podano pełnych wskazówek, w jaki sposób ma to być dokonane. Dlatego zagraniczni kontrolerzy nie mogą kwestionować ważności kodu 095 w prawie jazdy, w sytuacji gdy kierowca okaże świadectwo kwalifikacji zawodowej z ważnym kodem 095.