Najważniejsze zmiany w umowie ADR w 2023 roku

Przypominamy, że przedsiębiorstwa, które uczestniczą w przewozie towarów niebezpiecznych wyłącznie jako nadawcy – musiały wyznaczyć doradcę do spraw bezpieczeństwa nie później niż 31 grudnia 2022 roku.

W części 1 pojawił się nowy podrozdział 1.1.4.7 (Naczynia ciśnieniowe wielokrotnego napełniania autoryzowane przez Departament Transportu Stanów Zjednoczonych Ameryki), który stanowi wdrożenie do przepisów ADR zapisów Umowy Wielostronnej M318, podpisanej przez Polskę 22.08.2019 roku. Umowa obowiązuje do 01.06.2023 roku.

1.1.4.7.1 (Import gazów) dopuszcza przywóz do Państw – Stron ADR naczyń ciśnieniowych wielokrotnego napełniania spełniających wymagania części 178, tytuł 49, Przepisów Federalnych USA z miejsca tymczasowego składowania do użytkownika końcowego.
W dokumencie przewozowym należy umieścić zapis: „Przewóz zgodny z 1.1.4.7.1”

1.1.4.7.2 (Wywóz gazów i puste nieoczyszczone naczynia ciśnieniowe) dopuszcza napełnianie i przewóz butli wymienionych w 1.1.4.7.1 do krajów niebędących umawiającymi się stronami ADR. Napełnianie naczynia ciśnieniowego powinno spełniać odpowiednie wymagania Kodeksu Przepisów Federalnych Stanów Zjednoczonych. Butle powinny być oznakowane zgodnie z wymaganiami działu 5.2 umowy ADR. Nie powinny być napełnianie po upływie terminu ważności ich badań okresowych ale mogą być przewożone po upływie terminu ważności w celu przeprowadzania badań. W dokumencie przewozowym należy zapisać: „Przewóz zgodny z 1.1.4.7.2”.

Zmieniono tytuł działu 1.2 z „DEFINICJE I JEDNOSTKI MIAR” na „DEFINICJE, JEDNOSTKI MIAR
I SKRÓTY”

Utworzono nowy rozdział 1.2.3 do którego, z rozdziału 1.2.1, przeniesiono wszelkie skróty (np. CMR, IBC, itd.)

Pojawiła się nowa definicja „butli powlekanej” która zgodnie z ADR 2023 oznacza butlę przeznaczoną do przewozu węglowodorowego gazu skroplonego, o pojemności wodnej nie większej niż 13 litrów, składającą się z powlekanego spawanego stalowego wewnętrznego korpusu butli i formowanej zewnętrznej powłoki ochronnej wykonanej z komórkowego tworzywa sztucznego, która jest niezdejmowalna i połączona trwale z zewnętrzną powierzchnią ścianki stalowego korpusu butli.

„Naczynie kriogeniczne” otrzymało nową nazwę: „Naczynie kriogeniczne zamknięte”

ADR 2023 wprowadził też nowe pojęcie „pojemnik wewnętrzny” który, dla naczyń kriogenicznych zamkniętych, oznacza naczynie ciśnieniowe przeznaczone do przechowywania gazu schłodzonego skroplonego.

Z definicji „grupy pakowania” usunięto UWAGĘ „Do grup pakowania zaliczone są również niektóre przedmioty zawierające materiały niebezpieczne”. Dzięki temu poprawiono błąd który dopuszczał zaliczanie przedmiotów do grup pakowania.

Ciśnienie robocze otrzymało nową definicję zgodnie z którą ciśnienie robocze:

• W odniesieniu do gazu sprężonego oznacza ciśnienie ustalone w napełnionym naczyniu ciśnieniowym w temperaturze odniesienia 15^oC;
• W odniesieniu do UN 1001 ACETYLEN ROZPUSZCZONY oznacza obliczone ciśnienie ustalone w jednolitej temperaturze odniesienia 15^oC w butli acetylenowej zawierającej określony rozpuszczalnik przy maksymalnej zawartości acetylenu;
• W odniesieniu do UN 3374 ACETYLEN BEZ ROZPUSZCZALNIKA oznacza ciśnienie robocze, które było obliczone dla równoważnej butli dla UN 1001 ACETYLEN ROZPUSZCZONY.

Zmieniono także definicję „tworzywa sztucznego odzyskanego” na „Tworzywo sztuczne
z recyklingu” które oznacza materiał odzyskany ze zużytych opakowań przemysłowych, które zostały oczyszczone i przygotowane do przetworzenia na nowe opakowania.

Program zapewnienia jakości powinien obejmować zapis właściwego wstępnego sortowania i weryfikację, czy każda partia materiału z recyklingu ma odpowiednią szybkość płynięcia, gęstość i granicę plastyczności przy rozciąganiu, zgodą
z typami projektowymi wytwarzanymi z takiego materiału pochodzącego z recyklingu. Ta konieczność obejmuje wiedzę na temat materiału opakowaniowego, z którego pochodzą tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu, a także wiedzę o wcześniejszej zawartości tych opakowań, jeżeli ta wcześniejsza zawartość może zmniejszyć wytrzymałość nowych opakowań wyprodukowanych z tego materiału.

Ponadto program zapewnienia jakości producenta opakowań określony w 6.1.1.4 powinien obejmować wykonanie badania typu konstrukcji mechanicznej, o której mowa w 6.1.5, na opakowaniach wyprodukowanych z każdej partii materiałów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.

W tym badaniu wytrzymałość na spiętrzanie może być zweryfikowana przez odpowiednie dynamiczne badanie ściskania zamiast statycznego badania obciążenia.

ADR 2023 wprowadził również dwa nowe pojęcia (kontener – cysterna wielka i korpus naczynia ciśnieniowego).

„Kontener-cysterna wielka” oznacza kontener – cysternę
o pojemności większej niż 40000 litrów.

Z kolei „korpus naczynia ciśnieniowego” oznacza butlę, zbiornik rurowy, bęben ciśnieniowy lub naczynie ciśnieniowe awaryjne, bez ich zamknięć lub innego wyposażenia obsługowego, ale włącznie z każdym stale przymocowanym urządzeniem(-ami) (np. pierścień na szyjce, pierścień stopy).              

Nową definicję otrzymało „tworzywo sztuczne wzmocnione włóknem”, które oznacza materiał zawierający wzmocnienie włóknami lub cząstkami stałymi, umieszczonymi
w termoutwardzalnym lub termoplastycznym polimerze (matrycy).

Przepisy przejściowe

Dodano także szereg nowych przepisów przejściowych, między innymi:

• 1.6.1.53 – towary niebezpieczne dużego ryzyka klasy 1 przewożone w sztukach przesyłek w jednostce transportowej lub w kontenerze wielkim w ilościach nieprzekraczających ilości określonych w 1.1.3.6.3, które zgodnie z rozdziałem 1.10.4 obowiązującym do 31 grudnia 2022 r. mogą być do 31 grudnia 2024 r. nadal przewożone bez stosowania wymagań działu 1.10;
• 1.6.2.19 – butle acetylenowe wyprodukowane przed 1 lipca 2023 r., które nie są oznakowane zgodnie z 6.2.2.7.3 k) lub l) obowiązującymi od 1 stycznia 2023 r., mogą być nadal używane do następnego badania okresowego po 1 lipca 2023 r.;
• 1.6.2.20 – zamknięcia naczyń ciśnieniowych wielokrotnego napełniania wyprodukowane przed 1 lipca 2023 r., które nie są oznakowane zgodnie z 6.2.2.11 lub 6.2.3.9.8 obowiązującymi od 1 stycznia 2023 r., mogą być nadal używane;
• 1.6.3.54 – procedury stosowane przez właściwą władzę w celu zatwierdzania rzeczoznawców wykonujących czynności dotyczące pojazdów-cystern przeznaczonych do przewozu materiałów innych niż te, do których mają zastosowanie przepisy TA4 i TT9 z 6.8.4, które spełniają wymagania działu 6.8 obowiązujące do 31 grudnia 2022 r., ale które od 1 stycznia 2023 r. nie spełniają wymagań 1.8.6 mających zastosowanie do jednostek inspekcyjnych, mogą być nadal stosowane do 31 grudnia 2032 r.; UWAGA: pojęcie „rzeczoznawca” zostało zastąpione pojęciem „jednostka inspekcyjna”;
• 1.6.3.55 – świadectwa zatwierdzenia typu wydane dla pojazdów-cystern przeznaczonych do przewozu materiałów innych niż te, do których mają zastosowanie przepisy TA4 i TT9 z 6.8.4, wydane przed 1 lipca 2023 r. zgodnie z działem 6.8, ale które nie są zgodnie z 1.8.7 obowiązującym od 1 stycznia 2023 r., mogą być nadal używane do końca ich ważności;
• 1.6.4.60 – kontenery-cysterny zbudowane przed 1 stycznia 2024 r. zgodnie
  z wymaganiami obowiązującymi do 31 grudnia 2022 r., które jednak nie spełniają wymagań obowiązujących od 1 stycznia 2023 r. w zakresie zaworów bezpieczeństwa, można nadal stosować zgodnie z 6.8.3.2.9;
• 1.6.5.23 – przepisy przejściowe dla pojazdów EX/III;
• 1.6.5.24 i 1.6.5.25 – przepisy przejściowe dla pojazdów FL.

W rozdziale 1.8.5 we wzorze raportu powypadkowego, w rubryce 6, umieszczono nowe rodzaje jednostek ładunkowych: 17 – MEMU, 18 – kontener-cysterna wielka.

Nowy, rozszerzony tekst otrzymały rozdziały 1.8.6 Kontrole administracyjne działań określonych w rozdziałach 1.8.7 i 1.8.8 (jednostki inspekcyjne), 1.8.7 Procedury oceny zgodności, wydania świadectwa zatwierdzenia typu i badań oraz 6.2.2.12, 6.2.3.6.1 i 6.8.1.5 uwzględniające zmiany w rozdziałach 1.8.6 i 1.8.7.

Wykaz zaklasyfikowanych materiałów samoreaktywnych w opakowaniach uzupełniono
o KWAS 7-METOKSY-5-METYLKOBENZOTIOFEN-2-YLOBORONOWY.

Wykaz aktualnie zaklasyfikowanych nadtlenków organicznych w opakowaniach uzupełniono
o NADDIWĘGLAN tert-BUTYLOIZOPROPYLU ≤ 62%, NADPIWALAN tert-HEKSYLU ≤ 52%, NADTLENEK ACETYLOACETONU ≤ 35%.

W tabeli A wykazu towarów niebezpiecznych pojawiła się nowa pozycja: UN 3550 DIWODOROTLENEK KOBALTU, PROSZEK zawierający nie mniej niż 10% respirabilnych cząstek; klasa 6.1; grupa pakowania I.

Z tabeli A wykazu towarów niebezpiecznych usunięto UN 1169 a dla UN 1197 – zamiast EKSTRAKTY SMAKOWE CIEKŁE będzie UN 1197 EKSTRAKTY CIEKŁE, smakowe lub zapachowe.

W tabeli A wykazu towarów niebezpiecznych nastąpiła zmiana opisu dla UN 2426: AZOTAN AMONU CIEKŁY gorący stężony roztwór, o stężeniu większym niż 80%, lecz nie większym niż 93% na AZOTAN AMONU CIEKŁY (gorący stężony roztwór)

Pojawiły się także nowe przepisy szczególne: 396, 397, 398 i 676.

Przepis szczególny 396 – dotyczy UN 3538 PRZEDMIOTY ZAWIERAJĄCE GAZ NIEPALNY NIETRUJĄCY I.N.O.

Duże, mocne przedmioty mogą być przewożone z podłączonymi butlami do gazu z otwartymi zaworami, niezależnie od wymagań podrozdziału 4.1.6.5, pod warunkiem, że: (a) Butle gazowe zawierają UN 1066 azot sprężony, UN 1956 gaz sprężony I.N.O. lub UN 1002 powietrze sprężone; (b) Butle gazowe są połączone z przedmiotem poprzez regulator ciśnienia i sztywne przewody w taki sposób, aby ciśnienie gazu (nadciśnienie) w przedmiocie nie było większe niż 35 kPa (0,35 bara); (c) Butle gazowe są połączone z przedmiotem za pomocą mocnych
i odpornych na ciśnienie przewodów i rur w taki sposób, aby nie mogły zmienić położenia względem przedmiotu; (d) Butle gazowe, regulatory ciśnienia, przewody rurowe i inne elementy są zabezpieczone przed uszkodzeniem i uderzeniami podczas przewozu
w drewnianych koszach lub innych odpowiednich urządzeniach; (e) Dokument przewozowy zawiera następujący zapis: „Przewóz zgodny z przepisem szczególnym 396”; (f) Jednostki transportowe cargo zawierające przedmioty przewożone z otwartymi zaworami, zawierającymi gaz duszący powinny dobrze wentylowane i oznakowane zgodnie z 5.5.3.6.

Przepis szczególny 397 – dotyczy UN 1002 POWIETRZE SPRĘŻONE

Mieszaniny azotu i tlenu zawierające objętościowo nie mniej niż 19,5% i nie więcej niż 23,5% tlenu mogą być przewożone pod tą pozycją o ile nie zawierają innych gazów utleniających. Nalepka ostrzegawcza dla zagrożenia dodatkowego klasy 5.1 (patrz: 5.2.2.2.2, wzór nr 5.1) nie jest wymagana dla jakiegokolwiek stężenia tlenu w podanych granicach.

Przepis szczególny 398 – dotyczy UN 1012 BUTYLEN

Pozycję tę stosuje się do mieszanin butylenów, 1-butylenu, cis-2-butylenu i trans-2-butylenu. Odnośnie izobutylenu patrz UN 1055. UWAGA: Odnośnie dodatkowych informacji dołączonych do dokumentu przewozowego patrz 5.4.1.2.2 (e).

Przepis szczególny 676 – dotyczy materiałów posiadających w nazwie wyraz STABILIZOWANY

W przypadku przewozu sztuk przesyłek zawierających materiały polimeryzujące wymagania przepisu szczególnego 386 w połączeniu z 7.1.7.3, 7.1.7.4, 5.4.1.1.15 i 5.4.1.2.3.1 nie muszą być stosowane, jeżeli są przewożone w celu utylizacji lub recyklingu, pod warunkiem, że spełnione są następujące warunki: (a) Przed załadunkiem badanie wykazało, że nie ma znaczącej różnicy temperatur pomiędzy zewnętrzną sztuki przesyłki a otoczeniem; (b) Przewóz wykonywany jest w okresie nie dłuższym niż 24 godziny od tego badania; (c) Sztuki przesyłek podczas przewozu są chronione przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych oraz przed oddziaływaniem innych źródeł ciepła (np. dodatkowych przesyłek przewożonych powyżej temperatury otoczenia); (d) Temperatura otoczenia podczas przewozu jest niższa niż 45 °C; (e) Pojazdy i kontenery są w odpowiedni sposób wentylowane; (f) Materiały pakowane są w opakowania o pojemności nie większej niż 1 000 l. Przy ocenie materiału do przewozu zgodnie z wymaganiami niniejszego przepisu szczególnego można rozpatrzyć dodatkowe środki zapobiegające niebezpiecznej polimeryzacji, na przykład dodanie inhibitorów.

W przepisie 4.1.3.3 dodano zapis: „Jeżeli opakowania, które nie muszą spełniać wymagań podrozdziału 4.1.1.3 (np. klatki, palety) są wymienione w instrukcji pakowania lub przepisie szczególnym wymienionym w Tabeli A, to te opakowania nie podlegają ograniczeniom masy lub objętości normalnie mających zastosowanie do opakowań zgodnych z wymaganiami działu 6.1, chyba, że inaczej wskazano w odpowiedniej instrukcji pakowania lub przepisie szczególnym”

Instrukcje P003, P004, P005, P006, P130, P144, P408, P666, P801, P903, P905, P906, P907, P909 i P910 otrzymały uwagę, że masa zawartości opakowania może być większa niż 400 kg.

Zmieniono instrukcje P200, P205, P621, P903, P911, LP906.

Usunięto przepisy zawarte pod 4.3.3.3.2 mówiące, że „Jeżeli cysterny, pojazdy-baterie lub MEGC są nadawane do przewozu, to powinny być widoczne tylko oznaczenia określone w 6.8.3.5.6 odnoszące się do załadowanego lub dopiero co wyładowanego gazu; wszystkie oznaczenia dotyczące innych gazów powinny być zakryte”. Przepis ten był bardzo niepraktyczny dla przewoźników zmieniających przewożone medium.

Dodano nowy podrozdział 5.4.1.1.3.2. Jeśli nie jest możliwe dokładne zmierzenie ilości odpadów w miejscu załadunku, to ilość zgodnie z 5.4.1.1.1 (f) może być oszacowana
w następujący sposób:

• Dla sztuk przesyłek – do dokumentu przewozowego dołączona jest lista sztuk przesyłek zawierająca rodzaj i ich nominalną pojemność;
• Dla kontenerów – oszacowanie opiera się na pojemności nominalnej kontenera
  i innych dostępnych informacjach (np. średnia gęstość, stopień napełnienia, rodzaj odpadów);
• W przypadku cystern napełnianych podciśnieniowo ilość odpadu oszacowana przez nadawcę lub na podstawie wyposażenia pojazdu.

Powyższe oszacowanie nie będzie miało zastosowania do zwolnień, dla których niezbędne jest podanie dokładnej ilości (1.1.3.6), odpadów zawierających materiały wymienione w 2.1.3.5.3 lub materiały klasy 4.3 oraz cystern innych niż napełniane podciśnieniowo. Dokument przewozowy będzie uzupełniony o następujący zapis: „ILOŚĆ OSZACOWANA ZGODNIE
Z 5.4.1.1.3.2”

Dodano nowe przepisy szczególne 5.4.1.1.23 dotyczące przewozu materiału w stanie stopionym oraz 5.4.1.1.24 dotyczące naczyń ciśnieniowych wielokrotnego napełniania zatwierdzonych przez Departament Transportu USA.

5.4.1.1.23 – jeżeli materiał, który zgodnie z definicją zawartą w 1.2.1 jest materiałem stałym, jest nadawany do przewozu w stanie stopionym, to słowo „STOPIONY” powinno być dodane jako część prawidłowej nazwy przewozowej, jeżeli nie jest ono już częścią prawidłowej nazwy przewozowej;

5.4.1.1.24 – w przypadku przewozu zgodnie z 1.1.4.7 dokument przewozowy powinien zawierać, odpowiednio, następujący zapis: „PRZEWÓZ ZGODNIE Z 1.1.4.7.1” lub „PRZEWÓZ ZGODNIE Z 1.1.4.7.2”

Przepisy 5.4.1.2.2 zostały uzupełnione o podpunkt (e) który stanowi, że dla przewozu UN 1012, dokument przewozowy powinien zawierać dokładną nazwę przewożonego gazu, podaną w nawiasach po prawidłowej nazwie przewozowej.

Dotychczasowy dział 6.9 przenumerowano na 6.13 a nowy dział 6.9 otrzymał nazwę: „WYMAGANIA DOTYCZĄCE PROJEKTOWANIA, BUDOWY, PRZEGLĄDÓW I BADAŃ CYSTERN PRZENOŚNYCH ZE ZBIORNIKAMI WYKONANYMI Z TWORZYW SZTUCZNYCH WZMOCNIONYCH WŁÓKNEM (FRP)”

Dodano nowe przepisy 6.8.3.2.9.6 które mówią, że cysterny do gazów wyposażone w zawór bezpieczeństwa powinny być oznakowane znakiem:

Cysterny odejmowalne i kontenery-cysterny o pojemności do 3000 litrów mogą być zaopatrzone w znak o wymiarach 120 x 120 mm. Cysterny odejmowalne i kontenery-cysterny powinny być oznakowane na obu bokach oraz z przodu i z tyłu cysterny a cysterny stałe – na obu bokach oraz z tyłu cysterny.

Zmianie uległ przepis 7.3.1.13 który mówi, że za wady istotne kontenera przyjmuje się:

(a) wygięcie, pęknięcie lub złamanie elementów konstrukcyjnych lub jakiekolwiek uszkodzenie wyposażenia obsługowego lub konstrukcyjnego, które narusza integralność kontenera do przewozu luzem, kontenera lub przedziału ładunkowego pojazdu ;

(b) jakiekolwiek odkształcenie konstrukcji lub uszkodzenie elementów służących do podnoszenia lub przemieszczania, uniemożliwiające właściwe pozycjonowanie urządzenia przeładunkowego oraz założenie i zamocowanie kontenera na podwoziu, wagonie, pojeździe lub ładowni statku oraz, jeżeli ma to zastosowanie,

(c) zatarcia, zgięcia, pęknięcia, braki wyposażenia lub jakakolwiek inna niesprawność zawiasów drzwi
i ich uszczelek.

Dodano nowy przepis 9.2.4.6 który dopuszcza stosowanie napędów elektrycznych dla pojazdów AT oraz nowy przepis 9.7.9 określający dodatkowe wymagania dla pojazdów FL i EX/III. Zgodnie z 9.7.9 pojazdy FL przewożące skroplone i sprężone gazy palne, pojazdy FL przewożące ciecze palne I lub II GP oraz pojazdy EX/III powinny być wyposażone w automatyczny system gaśniczy przedziału silnikowego oraz osłony termiczne wszystkich kół zapobiegające bezpośredniemu i pośredniemu oddziaływaniu ognia na przedział ładunkowy. Odpowiedni zapis w postaci uwagi powinien być zamieszczony
w świadectwie dopuszczenia w rubryce 11.