Ustawa o transporcie: czas jazdy, przerwy i odpoczynki

Co ważne w większości przypadków, znowelizowana ustawa o transporcie drogowym, zmniejszyła wysokość kar dla kierowców. Są jednak pewne wyjątki.

Do tej pory wysokość kar nakładanych na kierowców za poszczególne naruszenia była skonstruowana tak, że zarówno za pierwszy okres przekroczenia, jak i za kolejny przewidziana była taka sama wysokości kary. Na przykład za przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o czas do jednej godziny kara wynosiła 100 zł i tyle samo za każdą następną rozpoczętą godzinę.

Obecnie: kierowcy za mniejsze naruszenie zapłacą mniej – za przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o czas do jednej godziny kara wynosi 50 zł.

Kary za przekroczenie czasu prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy zostały jeszcze bardziej zmniejszone. Za przekroczenie, które wynosi od 15 do 30 minut, kierowca zapłaci 50 zł (wcześnie 150 zł), a za każde następne rozpoczęte 30 minut 100 zł (wcześniej 150). A zatem w przypadku przekroczenia czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy o 1 godzinę kara wyniesie 150 zł, a nie jak wcześniej 300 zł.

Podobnie została zmniejszona kara za skrócenie odpoczynku dziennego.

Kara za skrócenie odpoczynku tygodniowego wynosi obecnie 50 zł za pierwszą gadzinę i tyle samo za każdą następną.

Zmiany w taryfikatorze dla zarządzających transportem są bardzo duże. Zmodyfikowano zasady nakładania kar oraz zróżnicowano odpowiedzialność za naruszenia norm czasu pracy kierowców w zależności od rodzaju naruszenia.

Do tej pory taryfikator przewidywał dla zarządzających transportem tylko jedną karę w tym zakresie – za dopuszczenie do naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw lub odpoczynków kierowcy. Kara ta wynosiła 2.000 zł. Powodowało to, że nawet za najmniejsze naruszenia zarządzający mógł ponieść tylko jedną, bardzo wysoką karę.

Obecnie: kary są nakładane tylko za rażące naruszenia, a ich wysokość została rozsądnie ograniczona. Zarządzający transportem poniesie karę 1.000 zł za przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia o czas powyżej 14 godzin oraz o 500 zł więcej za przekroczenie dwutygodniowego czasu prowadzenia pojazdu powyżej 23 godzin.

Przewidziano także karę 500 zł w przypadku skrócenia czasu odpoczynku dziennego o więcej niż 4 h 30 min oraz taką samą karę za przekroczenie dziennego czasu prowadzenia powyżej 6 h 45 min.

Co ważne obecnie zarządzający poniesie karę tylko za cztery naruszenia. Kary za inne naruszenia norm czasu jazdy przerw i odpoczynków kary w zasadzie będą najbardziej obciążały firmy przewozowe.

Nowy taryfikator kar dla firm przewiduje zupełnie inny sposób naliczania sankcji, który wynika z przepisów unijnych dotyczących kwalifikowania naruszeń. W przypadku niewielkich przekroczeń przewidywane kary są zdecydowanie mniejsze. Na przykład za przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 2 godziny firma zapłaci 200 zł, (wcześniej było to 300 zł.) Natomiast rosną kary za większe przekroczenia.

Dodatkowo cięższe naruszenia będą kwalifikowane jako podlegające ocenie dobrej reputacji.

Znowelizowana ustawa wprowadziła także nowe typy naruszeń przepisów. Będą to między innymi: kara za skrócenie odpoczynku dziennego w przypadku załogi dwuosobowej, kara za nieprawidłowości w odbieraniu odpoczynku dzielonego czy wprowadzenie oddzielnych kar za przekroczenie dziennego czasu prowadzenia w zależności od tego, czy kierowca mógł jechać 9 czy 10 godzin.

Kolejną istotną nowością jest sankcjonowanie przekroczenia dwutygodniowego czasu prowadzenia pojazdu dopiero po przekroczeniu o więcej niż 10 godzin (wcześniej już powyżej 4 godzin).

Wprowadzono także zupełnie inne zasady rozliczania odpoczynków tygodniowych w przypadku, kiedy kierowca zatrzyma się na odpoczynek zbyt późno – obecne zasady karania były krytykowane zarówno przez środowisko transportowe, jak i służby kontrolne. Wcześniej jeżeli kierowca nie rozpoczął odpoczynku tygodniowego najpóźniej po sześciu 24-godzinnych okresach, to za odpoczynek tygodniowy uznawany był jeden z odpoczynków przypadających w ciągu tego okresu – ten najdłuższy.

Obecnie: jeśli kierowca wykorzysta odpoczynek tygodniowy, ale tylko spóźni się z jego odbiorem, kary będą nakładane w sposób bardziej racjonalny i mniej dotkliwy dla firm (szczegóły w tabeli).

Przewidziano również oddzielną sankcję w międzynarodowym przewozie okazjonalnym osób, w sytuacji gdy pojazd prowadzi jeden kierowca, a jego praca odbywa się pomiędzy 22.00 a 6.00, oraz za zbyt późny odbiór odpoczynku tygodniowego w przypadku stosowania wydłużonego cyklu rozliczeniowego do maksymalnie 12 kolejnych okresów 24-godzinnych. Z tytułu naruszenia tych norm przewidziano następujące sankcje: